Khi viết content mà chính mình cũng không tin vào sản phẩm
Bạn có bao giờ từng viết một bài content cho thương hiệu mà lòng đầy mâu thuẫn không? Mình đã từng như vậy. Vừa gõ từng dòng chữ giới thiệu cho sản phẩm, vừa cảm thấy như mình đang góp phần đánh bóng cho một điều gì đó không thật.
Thế nhưng, điều bất ngờ là: mình vẫn viết được. Thậm chí viết rất trôi chảy, rất có cảm xúc.
Cho đến một ngày, mình nhận được một phản hồi từ khách hàng mà khiến bản thân khựng lại:
“Em chỉ cần viết đúng về sản phẩm, chạm đúng pain point của người dùng, và đặt đúng vào ngữ cảnh mà sản phẩm thực sự đáp ứng được.”
Và mình nhận ra: mình đang viết quá bản năng, mà thiếu đi sự thấu hiểu – một kỹ năng quan trọng trong hành trình làm content lâu dài.
1. Viết theo bản năng: Sai lầm phổ biến nhưng ít người bóc tách kỹ
Viết theo bản năng là gì? Đó là khi bạn:
- Viết dựa vào cảm nhận cá nhân, thói quen hoặc sở thích cá nhân
- Phán xét sản phẩm trước khi thực sự nghiên cứu kỹ nó
- Áp tiêu chuẩn khắt khe cá nhân lên thương hiệu
Vấn đề của “viết bản năng” không nằm ở cảm xúc – mà nằm ở thiếu thấu hiểu. Và điều này có thể đến từ 3 nguyên nhân sâu xa:
1.1. Thiếu kỹ năng phân tích brief
Nhiều người viết content junior thường chỉ đọc brief ở bề mặt: sản phẩm là gì, giá ra sao, ưu điểm nổi bật. Nhưng không khai thác sâu thêm:
- USP (điểm độc nhất)
- Ngữ cảnh sử dụng
- Mức độ phù hợp với từng tệp khách hàng
1.2. Chủ quan khi đánh giá sản phẩm
Có những sản phẩm bạn không thích hoặc không dùng. Nhưng không có nghĩa là chúng không có giá trị với người khác. Sự chủ quan này dễ dẫn đến cảm xúc tiêu cực khi viết.
1.3. Thiếu kỹ năng phân tích người dùng
Insight khách hàng không đến từ việc hỏi 1-2 người, mà từ việc chắt lọc phản hồi, đánh giá, và hành vi thực tế. Khi thiếu kỹ năng này, bạn chỉ đoán mò nội dung mà không dẫn được sự thật thuyết phục.
2. Case Study: Viết content tã trẻ em – bài học về sự hời hợt
Một trong những bài học nhớ đời của mình là khi viết bài cho sản phẩm tã em bé.
Mình đã viết một nội dung tưởng chừng hợp lý:
“Giấc ngủ rất quan trọng với bé. Một trong những yếu tố giúp bé ngủ ngon là tã thấm hút nhanh, chống tràn.”
Nghe có vẻ không sai. Nhưng vấn đề là: nếu thay bằng tên bất kỳ thương hiệu nào khác, nội dung đó vẫn dùng được.
Sếp mình chỉ vào một điểm đơn giản mà đắt giá:
“Em có biết thời gian ngủ của bé thay đổi theo từng giai đoạn phát triển không? Và sản phẩm của mình được thiết kế đúng với từng nhịp ngủ đó.”
Lúc ấy mình mới nhận ra: mình đã đọc tài liệu nhưng không đọc với mục tiêu tìm ra sự khác biệt.
3. Tâm lý học hành vi: Mirror Neurons và sự đồng cảm trong sáng tạo
Theo nghiên cứu về Mirror Neurons (nơ-ron phản chiếu), khi chúng ta quan sát hoặc đọc một câu chuyện người khác chia sẻ thật lòng, bộ não sẽ kích hoạt những vùng cảm xúc tương tự như chính chúng ta đang trải nghiệm điều đó.
Do vậy, khi một người viết content mà chính họ không “tin” vào sản phẩm, người đọc sẽ cảm thấy điều đó – dù không ai nói ra.
Ngược lại, khi người viết có sự thấu hiểu – đồng cảm với cả doanh nghiệp và người dùng – nội dung sẽ “có hồn” hơn, tự nhiên hơn.
4. Giải pháp: Làm sao để viết content mà không bị rơi vào bẫy bản năng?
4.1. Thay đổi góc nhìn (POV) khi viết
Hãy luyện tập đặt mình vào các vai:
- Vai trò của người tạo ra sản phẩm: vì sao họ phát triển sản phẩm này?
- Vai trò người tiêu dùng: hoàn cảnh nào họ sẽ cần sản phẩm này nhất?
- Vai trò của thương hiệu: đâu là vị trí họ muốn khẳng định?
4.2. Đọc tài liệu với tư duy tìm kiếm “điểm khác biệt”
Đừng chỉ đọc để nắm thông tin. Hãy đọc để:
- Tìm insight độc đáo
- Nhặt những thông số có thể kể thành câu chuyện
- Ghi chú những điều chỉ thương hiệu này mới có
4.3. Làm rõ chân dung người dùng – theo từng chiến dịch
Không có một chân dung khách hàng cố định. Mỗi chiến dịch có thể hướng đến nhóm khách mới, nhu cầu khác, mức kỳ vọng khác. Luôn hỏi:
- Người dùng đang ở giai đoạn nào trong hành trình mua hàng?
- Họ lo ngại điều gì? Họ hy vọng gì từ sản phẩm?
5. Lợi ích khi bạn viết với sự thấu hiểu thật sự
- Tăng hiệu suất: Viết đúng ngay từ đầu, hạn chế sửa đi sửa lại
- Giảm stress và mâu thuẫn nội tâm khi làm cho thương hiệu
- Nội dung có điểm chạm sâu sắc và tự nhiên hơn
- Khách hàng đánh giá cao vì bạn giúp họ truyền tải đúng giá trị
Kết luận: Bạn không cần yêu sản phẩm, chỉ cần hiểu đúng vai trò của nó
Làm content không phải là đánh bóng sản phẩm hay tẩy não người tiêu dùng. Đó là hành trình:
- Thấu hiểu doanh nghiệp muốn nói gì
- Kết nối với nhu cầu thật của người dùng
- Và tìm ra điểm phù hợp giữa hai bên để tạo ra nội dung hiệu quả
Hãy bắt đầu bằng việc thay đổi cách nhìn nhận mỗi khi nhận một brief mới:
“Mình đang phục vụ ai? Họ đang cần gì? Và đâu là điều khiến sản phẩm này xứng đáng được chọn?”
Đó là cách bạn viết không còn bản năng, mà bắt đầu có chiều sâu – từ sự đồng cảm thật sự.
—
Ở đây, mình chia sẻ về những trải nghiệm khi [Làm chiến lược và kể câu chuyện thương hiệu cho doanh nghiệp và cá nhân]
Nếu bạn hứng thú, hãy follow kênh mình nhé.